Przepisy prawa krajowego oraz unijnego

Przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego zawierają reguły, dzięki którym osoby pracujące w kilku krajach unikają negatywnych następstw podejmowania zatrudnienia w różnych państwach, między innymi jednoczesnego podlegania różnym przepisom. Koordynacja jest więc gwarancją realizacji zasady swobodnego przepływu osób. Europejczyk przemieszczający się z państwa do państwa korzysta z prawa do świadczeń na takich samych zasadach, jak Europejczyk pracujący w jednym przez całe życie.

Koordynacja przepisów wspólnotowych opiera się na czterech głównych zasadach:

1. Zasada równego traktowania – zasada ta zabezpiecza osoby przemieszczające się przed jakąkolwiek dyskryminacją bezpośrednią lub pośrednią przy stosowaniu przepisów z zakresu zabezpieczenia społecznego,
2. Zasada jedności stosowanego ustawodawstwa – zasada ta zabezpiecza przed sytuacją, w której osoba wykonująca pracę w jednym lub kilku państwach nie jest objęta zabezpieczeniem społecznym w żadnym z nich, lub jest nim objęta w kilku państwach jednocześnie,
3. Zasada zachowania praw nabytych oraz w trakcie nabywania ( export świadczeń) – zasada ta zapewnia, że świadczenia przyznane w jednym z państw UE są przekazywane osobie uprawnionej niezależnie od jej miejsca zamieszkania,
4. Zasada sumowania okresów ubezpieczenia – zasada ta umożliwia uwzględnianie okresów ubezpieczenia, lub innych równorzędnych okresów, przebytych w kilku państwach UE przy ustalaniu prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego

Krajowe akty prawne, na podstawie których Wydział Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego realizuje swoje zadania:

1. ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( tekst jednolity Dz.U.2017.1065 z późn. zm. );
2. ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego ( tekst jednolity Dz.U. 2017.1257);
3. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, stypendium i dodatku aktywizacyjnego ( tekst jednolity Dz.U.2014.1189 );
4. ustawa z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 63 poz. 394 )

Unijne akty prawne, na podstawie których Wydział Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego realizuje swoje zadania:

Obowiązujące od 1 maja 2010 roku we wszystkich w państwach członkowskich Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Chorwacja, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Włochy, Wielka Brytania, Węgry, od 1 kwietnia 2012 r. Szwajcaria, a od 1 czerwca 2012 r. Lichtenstein, Norwegia i Islandia rozpoczęły stosowanie przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L166/1 z dnia 30 kwietnia 2004 r.) oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 roku dotyczące wykonywania rozporządzenia WE Nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.UrzUEL. 2009.284.1 ze zm.) - treść poniżej.

Szczegółowa interpretacja postanowień rozporządzeń 883/2004 oraz 987/2009 została zawarta w decyzjach i zaleceniach Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego (obecnie: Komisja Administracyjna ds. Zabezpieczenia Społecznego Pracowników Migrujących ). Dokumenty (w tym decyzje i zalecenia Komisji Administracyjnej) dostępne są w języku angielskim na stronie: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=868

Wykaz decyzji i zaleceń Komisji Administracyjnej
ds. Koordynacji Systemów
Zabezpieczenia Społecznego